Yabancı uyruklular üniversitelerde nasıl çalışır?
YASAL MEVZUATI NEDİR ?Yabancı uyruklu kişilerin üniversitelerde çalıştırılması 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunun 34 üncü maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddede, "Yükseköğretim kurumlarında, sözleşme ile görevlendirilecek yabancı uyruklu öğretim elemanları, ilgili fakülte, enstitü veya yüksekokul yönetim kurulunun önerisi ve üniversite yönetim kurulunun uygun görüşü üzerine rektör tarafından atanırlar. Bunlar, öğretim görevleri bakımından, bu kanunda aylıklı öğretim elemanları için konulmuş olan hükümlere tabidirler. Yabancı uyruklu öğretim elemanlarının bu şekilde atanmaları veya görevlendirilmeleri, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun Bakanlar Kurulu kararını gerektiren hükümlerine tabi olmadan, Yükseköğretim Kurulunca İçişleri Bakanlığına bildirilir ve iki ay içinde alınacak olumlu görüş neticesinde ilgili üniversitesi ile sözleşmesi yapılır." hükmü yer almaktadır.
Diğer taraftan, yabancı uyruklu öğretim elemanlarına ödenecek ücrete ilişkin 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunun 16 ncı maddesinde; "2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 34 üncü maddesine göre sözleşmeli olarak çalıştırılacak yabancı uyruklu öğretim elemanlarına ödenecek ücret, Bakanlar Kurulunca belirlenecek esaslar dahilinde Yükseköğretim Kurulunca tespit edilir." denilmektedir.
Bu kanun hükümleri çerçevesinde, yabancı uyruklu öğretim elemanlarının sözleşmeli çalışma esaslarını, ödenebilecek sözleşme ücretlerinin üst sınırlarını ve benzeri diğer hususlar ise "Yükseköğretim Kurumlarında Yabancı Uyruklu Öğretim Elemanı Çalıştırılması Esaslarına İlişkin Bakanlar Kurulu Kararında" belirtilmiştir.
YABANCI UYRUKLU ÖĞRETİM ELEMANLARI NASIL VE HANGİ STATÜDE ÇALIŞTIRILIR ?Bilindiği üzere, üniversiteler tarafından öğretim üyesi alım ilanları Ulusal Gazetelerde, Resmi Gazete'de, diğer öğretim elemanı kadroları ise YÖK'ün sayfasında yer alan AKADEMİK KADRO İLANLARI menüsünde duyurulmaktadır. Ancak, yabancı uyruklu öğretim elemanı alımlarına ilişkin üniversiteler herhangi bir ilan veya duyuru yapmamaktadır. Yabancı uyruklu olup, lisansüstü düzeyde kariyeri olan ve ülkemizde çalışmak isteyen kişilerin devlet üniversitelerine bireysel başvuru yapmaları gerekmektedir.
78 sayılı Yükseköğretim Kurumları Öğretim Elemanlarının Kadroları Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 14 üncü maddesinde; "2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 34 üncü ve 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanununun 16 ncı maddesine göre yükseköğretim kurumlarında sözleşme ile istihdam edilecek yabancı uyruklu öğretim elemanı sayısı dolu öğretim elemanı kadrosu sayısının % 2'sini geçemez.
Bu kapsamdaki yabancı uyruklu öğretim elemanının yükseköğretim kurumları itibariyle dağılımı, isim, ücret ve sözleşme örneğinin vizesi, sözleşme süresinin uzatılması ve sona erdirilmesi, Yükseköğretim Kurulu tarafından yapılır." hükmü yer almıştır.
Bu maddeden de anlaşılacağı üzere, yabancı uyruklu öğretim elemanlarının en çok 2 yıl süreli olmak şartıyla üniversitelerde sözleşmeli olarak istihdam edilmelerine YÖK tarafından karar verilmektedir.
Üniversitelerin ise dolu öğretim elemanı sayısının %2 si kadar bir kontenjanı bulunmakta olup, ilgili mevzuat gereği daha fazla yabancı uyruklu öğretim elemanı çalıştıramamaktadır.
YABANCI UYRUKLU ÖĞRETİM ELEMANLARININ MAAŞLARI NE KADARDIR ?Üniversitelerde çalıştırılacak yabancı uyruklu öğretim elemanlarının maaşları, "Yükseköğretim Kurumlarında Yabancı Uyruklu Öğretim Elemanı Çalıştırılması Esaslarına İlişkin Bakanlar Kurulu Kararı" nın 4 üncü maddesindeki;
"Sözleşmeyle çalıştırılacak yabancı uyruklu öğretim elemanlarına ödenebilecek aylık brüt sözleşme ücretleri aynı kurumlarda görevli emsali kadrolu öğretim elemanlarına ödenen aylık ve diğer her türlü ödemeler toplamının;
Öğretim üyeleri ve Öğretim görevlileri için 6 katını, Uzman, Okutman, Çevirici ve Eğitim-Öğretim planlamacıları için 4 katını ve Araştırma görevlileri için 2 katını geçemez." hükmündeki üst sınırlara göre üniversitelerin teklifine istinaden YÖK tarafından belirlenmektedir.